Wiele osób nie wyobraża sobie życia bez naszych czworonożnych przyjaciół. Posiadanie zwierzaka to nie tylko obowiązki związane z nakarmieniem czy wyjściem na spacer. To również odpowiedzialność za ewentualne szkody, które zwierzę może wyrządzić. Jaka jest odpowiedzialność właściciela za psa?
Odpowiedzialność cywilnoprawna na zasadzie winy
Art. 431 § 1 k.c., stanowi, że „Kto chowa zwierzę albo się nim posługuje, obowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy”.
Odpowiedzialny za zwierzę jest nie tylko właściciel, ale każda osoba, która pełni opiekę nad nim. Odpowiedzialność za zwierzę jest odpowiedzialnością na zasadzie winy w nadzorze. Oznacza to, że możemy się z niej zwolnić wykazując, że pełniliśmy staranny nadzór nad zwierzęciem (np. w przypadku kradzieży zwierzęcia bądź uwolnienia przez osobę trzecią, za którą nie ponosimy odpowiedzialności). Pamiętajmy zatem, że jeśli to nasze dziecko wypuściło psa poza ogrodzenie, to nadal ponosimy odpowiedzialność.
Ustawodawca przewidział również odwołanie do zasad słusznościowych w przypadkach, gdy osoba pełniąca opiekę nad zwierzem nie była odpowiedzialna za wyrządzenie szkody.
Poszkodowany bowiem może od niej żądać całkowitego lub częściowego naprawienia szkody, jeżeli z okoliczności, a zwłaszcza z porównania stanu majątkowego poszkodowanego i tej osoby, wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego.
Podkreślić należy, że odpowiedzialność ta dotyczy wyłącznie sytuacji, gdy zwierzęta wyrządzają szkodę w wyniku ich samoistnego zachowania, nie są zaś kierowane przez człowieka (np. szczucie psem). W takim bowiem przypadku, gdy zwierzę wykorzystywane jest jako narzędzie, ponosi się odpowiedzialność na zasadach ogólnych (art. 415 k.c.).
Odpowiedzialność za wykroczenie i odpowiedzialność karna
Zatem Jaka jest odpowiedzialność właściciela psa?
Niezależnie od odpowiedzialności cywilnej, właściciel zwierzęcia najprawdopodobniej zostanie pociągnięty do odpowiedzialności karnej, gdy doszło do szkody na osobie i pokrzywdzony doznał uszczerbku na zdrowiu (art. 156, art. 157 k.k.). W przypadku zniszczenia cudzej rzeczy z kolei, jeżeli szkoda nie przekracza kwoty 250 zł, posiadacz zwierzęcia może odpowiadać za wykroczenie (art. 124 k.w.).